تابناک فارس به نقل از هورگان: حاصل دسترنج باغداران نیریزی برای به ثمر رساندن محصول استراتژیک شهرستان، ١٠٠ هزار تن انار مرغوب است.
٥ هزار هکتار با ١٠٠ هزار تن تولید
مقام اول شهرستان نیریز در تولید انار و به دنبال آن مقام اول استان فارس در کشور، باعث شده تا توجهها به این سمت جلب شود.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی نیریز، سطح زیر کشت انار مثمر شهرستان نیریز، امسال با ٥٠٠ هکتار افزایش، به ٥ هزار هکتار رسیده است و با میانگین ٢٠ تا ٢٢ تن در هکتار، تولید آن به ١٠٠ هزار تن میرسد. اما با این وجود، باغداران با مشکلات زیادی مواجهاند و افت قیمت این محصول در برابر افزایش هزینهها باعث شده تا خستگی یک سال آنها در تنشان بماند.
علیرضا بصیری تعداد انارکاران شهرستان را ٣٦٣٣ نفر عنوان میکند. به بیان وی، هرسال حدود ٤٥٠٠ نفر درگیر تولید و برداشت انار میشوند.
قیمت دو سال پیش
حسین حامی یکی از انارکارانی است که ٣ هکتار باغ انار دارد و پیشبینی میکند بتواند از هر هکتار ٢٥ تا ٣٠ تن برداشت کند.
به گفته او هر چند کیفیت انار امسال دو برابر سال گذشته است، اما تولید آن در شهرستان تقریباً ٣٠ درصد کمتر بوده است. حامی، علت این مسأله را تغییرات آب و هوایی و عقب بودن سال، و همچنین ریختن گل انار در ابتدای سال جاری میداند.
وی میگوید: «انار به قیمت دو سال پیش است و چون صادر نمیشود، مثل خیلی از محصولات دیگر روی دست کشاورز مانده است؛ وگرنه قیمت آن در کشورهای اطراف هر کیلو ٢,٥ دلار یا ٢٥ هزار تومان است. اگر انار بخواهد برای باغدار به صرفه باشد، باید بتواند آن را حداقل کیلویی ٥ هزار تومان بفروشد.»
هزینههای دو برابری
جواد عبدالهی باغدار و تاجری است که ٩ هکتار باغ دارد و هر سال محصول حدود ١٠٠ باغ شهرستان را خریداری و به سردخانههای مختلف منتقل میکند. او پیشبینی میکند بتواند از یکی از باغهایش ٥٠ تن در هکتار برداشت کند.
به گفته وی، امسال میزان تولید و حتی قیمت، حدود ٣٠ درصد کمتر شده؛ در حالی که هزینهها دو برابر افزایش داشته است.
عبدالهی افزایش هزینهها را علت اصلی عدم استقبال خریداران و تاجران عنوان میکند و معتقد است هر کیلو انار، ٢ هزار تومان هزینه برداشت و بستهبندی دارد.
میگوید: «امسال سال کشاورز و باغدار نیست؛ هم درختان بار کمی دارد و هم قیمتها پایین است.»
این باغدار و تاجر، یکی از مشکلات و تهدیدات محصول انار شهرستان را نبود سردخانه در نیریز عنوان میکند. به گفته وی، سردخانهها چون امسال محصول سیب زیاد قبول کردهاند، جا ندارند. هر چند او برای ١٥٠٠ تن اناری که میخواهد به سردخانه منتقل کند، از قبل پیشبینی سردخانه کرده است.
شهرام نصیرزاده یکی از باغداران بخش قطرویه است که پیشبینی میکند در هر هکتار ٢٥ تا ٢٦ تن انار برداشت کند. او نیز میگوید هزینههایی مثل سبد و فوم، کارگر و حمل و نقل گران است.
میگوید: «هر کیلو انار، هزار تومان سبد و فوم میخواهد.»
امیدی به صادرات نیست
در حالی که باغداران از قیمت انار امسال گلایه دارند، سید علاءالدین فقیه دبیر انجمن صنفی انارکاران از تشکیل جلسات این انجمن برای تعیین نرخ انار خبر میدهد. اما به نظر میرسد قیمت واقعی را عرضه و تقاضا تعیین میکند و فعلاً تاجران و صادرکنندگان انگیزه زیادی برای خرید ندارند.
فقیه از برگزاری جلسه میز ملی توسعه صادرات انار میگوید. به بیان وی، در این جلسات صادرکنندگان انار میگفتند هر کیلو انار ٣ هزار تومان هزینه بستهبندی و سردخانه دارد و مردم به قیمتی که آنها میخواهند نمیفروشند. بنابراین صادرکنندگان به سمت اناری میروند که قیمت پایینتری داشته باشد.
به گفته دبیر انجمن انارکاران، قرار است جلساتی در زمینه صادرات به کشورهای اوراسیا برگزار و تعرفهها بررسی شود که اگر راه بیفتد، بازار صادرات بهتر میشود. اما فقیه معتقد است با توجه به قیمتی که مردم میگویند، فعلاً امیدی به صادرات نیست.
او میگوید: « کسانی هم که حالا دارند میفروشند، از ترس سرمازدگی، ترکیدگی و خراب شدن آن است؛ چون در نیریز سردخانه نداریم.»
جلسات ماهیانه
وی به پیگیری این انجمن برای ثبت جهانی انار رباب نیریز و همچنین تشکیل انجمن ملی انار جهت بررسی مشکلات صنفی و صادرات آن اشاره میکند و میگوید: «باغداران ما باید از کارشناسان جهاد کشاورزی استفاده کنند تا برداشت انار از سطح زیر کشت افزایش پیدا کند و به بین ٥٠ تا ٨٠ تن در هکتار برسد. در غیر این صورت با توجه به افزایش هزینهها، برایشان صرف نمیکند و به سوددهی نمیرسد.»
به گفته فقیه، این انجمن دکههای فروش انار را هدفمند کرده تا انارهایی که میخرند با تأییدیه انجمن و نهادهای مرتبط باشد.
او میگوید: «بنا شده انجمن جلسات ماهیانه با اعضا داشته باشد و حل مسائل و مشکلات را برای دقیقه ٩٠ نگذارد. »
دبیر انجمن صنفی انارکاران در زمینه وام و آموزش برای اعضا میگوید: «از طریق نامهنگاری با صندوق توسعه کشاورزی و بانک کشاورزی به اعضا کمک میکنیم تا از وامها استفاده کنند. در رابطه با آموزش هم درباره کرم گلوگاه انار جلسات مختلفی داشتهایم و از کارشناسان استانی خواستهایم بیایند و توضیح دهند. اما از باغداران گلایه داریم که حق عضویتشان را پرداخت نمیکنند.»
قیمت غیرواقعی
در این میان با مدیران کارخانههای فرآوردههای تبدیلی انار شهرستان نیز صحبت میکنیم.
علیاکبر نصیرزاده مدیر کارخانه قطرونار که بیشتر در زمینه تولید رب انار فعالیت میکند، فعلاً شروع به کار نکرده و به میگوید منتظر یک مجوز جدید است.
اما محمود بامداد مدیرعامل شرکت مزرعه سبز و کارخانه نارنی که به گفته خودش بهترین و پیشرفتهترین کارخانه استان و یکی از بهترینهای کشور است، میگوید: «ظرفیت تولید این کارخانه ٢٠ هزار تن در سال است. ما در این فصل کنسانتره انار و در فصول دیگر، آب انار، رب، سس و شربت آن را تولید میکنیم.»
به بیان وی بازار صادرات این محصولات خوب نیست و کشورها برای تبادل پولی با ایران مشکل دارند.
بامداد میگوید: «به همین دلیل است که در شرایط نیمه رکود قرار داریم، نمیتوانیم جنسمان را به قیمت واقعی بفروشیم و افرادی آن را ارزان از ما میخرند. »
به گفته مدیرعامل شرکت مزرعه سبز، این کارخانه در اقتصاد منطقه تأثیر گذاشته و به ازاء محصولاتی که مردم قبلاً دور میریختند، نقداً به آنها پول پرداخت میکند.
اهمیت سردخانه
به نظر میرسد امسال زحمت یکساله برای تولید یاقوت سرخ نیریز، دسترنج چندانی نصیب باغداران نمیکند. در این شرایط وجود یک سردخانه در شهرستانی با محصولات استراتژیک بیشتر احساس میشود که میتواند تحولی در تولید و بازاریابی مناسب محصولات انار، انجیر و... به وجود آورد.
با وجود سردخانه کشاورزان دست بالا را دارند و بدون نگرانی از خراب شدن محصولشان و بدون این که بخواهند چشم به دهان دلالان باشند، میتوانند حاصل دسترنجشان را به ارزش واقعی خود به فروش برسانند.