کودکان کار و متکدیان که همیشه مورد ترحم اقشار مختلف و دلسوز جامعه قرار می‌گیرند، این روزها به یکی از آفت‌های بافت جهانی یزد تبديل شده و امان گردشگران داخلی و خارجی را بریده است.
این کودکان كه معمولاً با یک بسته آدامس یا جوراب سد راه شهروندان و گردشگران مي‌شوند و بعضاً نيز به بهانه فروشندگي از آنها تکدی گری نيز می کنند، اين روزها از روش‌هاي جديدي براي برقراري ارتباط و برانگيختن احساسات افراد براي منظور خود بهره مي‌گيرند.
ناخودآگاه وقتي مشاهده مي‌شود كه كودكي با لباس‌هاي ژوليده و كثيف از طريق تسلط هر چند مختصر به زبان انگلیسی با گردشگران خارجی ارتباط برقرار و از آنها طلب پول می‌کند، اذهان به سمت افرادی سودجو و تيم‌هاي ساماندهي كودكان متكدي مي‌رود كه سودجوئي از اين كودكان را راه کسب و کار خود كرده‌اند.
قطعاً این قبیل آسيب‌هاي اجتماعي نه تنها چهره‌ي بافت جهانی شده ی شهر یزد را زشت جلوه مي‌دهد بلکه نمايشگر وضعیتي نامطلوب از فرهنگ و تمدن این کهن شهر و حتي کشورمان در پیش روی گردشگران داخلی و خارجی خواهد بود.
تكدي‌گري شغل تمام كودكان كار بافت تاريخي
«امرالله سیف‌الدینی» مدیر اداره پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری يزد با اشاره به لزوم جمع‌آوری و ساماندهي متکدیان بافت تاريخي یزد، تصریح مي‌كند: هر چند جمع‌آوري متکدیان و کودکان کار از اولويت‌هاي مهم شهرداري محسوب مي‌شود اما حساسیت در مورد تسریع انجام این اقدام در محدوده بافت تاریخی بسیار بیشتر از ديگر نقاط شهر است .
وی در ادامه اظهار مي‌كند: تمام کودکان بافت جهانی یزد که تحت عنوان کودک کار شناخته می‌شوند به نوعی متکدی هستند و در این منطقه به هر بهانه‌ای از گردشگران داخلی و خارجی گدایی می‌کنند .
این مسئول در مورد اقدامات شهرداری در این رابطه مي‌گويد: متاسفانه بسیاری از این کودکان، در همین منطقه ساکن هستند و در مجاورت خانه‌های خود تکدی‌گری می‌کنند لذا شهرداری نمی‌تواند جهت جمع‌آوری آنان اقدام موثری کند .
وی جمع‌آوری کودکانی که در بافت جهاني يزد به تکدی‌گری مشغول هستند را از ملزومات حفاظت از این مجموعه تاريخي مي‌داند و بيان مي‌كند: این کودکان خیابانی به محض مشاهده جمع‌آوری می‌شوند و شهرداری در اين رابطه از هیچ اقدامی فروگذار نیست .
لزوم تغيير قوانين مرتبط با کودکان کار
«مصطفی ابوذری» رییس هیات مدیره موسسه متولي كودكان كار و متكدي بافت تاريخي از لزوم اعمال تغییرات در قوانین جمع‌آوری کودکان کار بافت جهانی یزد می گوید و عنوان می کند: اکثر کودکان کار در این منطقه را اتباع خارجی بدون کارت هویت تشکیل می دهند که قوانین مربوط به کودکان کار مشمول آنها نمی شود .
وی با اشاره به این که 80 درصد کودکان کار در یزد را اتباع بیگانه تشکیل میدهند، اظهار می‌کند: پذیرش کودکان کار بدون هویت اتباع خارجی در بهزیستی ممکن نیست و نمیتوان خدماتی به آنها ارائه کرد .
این مسئول به جمع آوری کودکان کار بافت تاریخی یزد از سوی تیم سیار این موسسه اشاره و اضافه می کند: هر چند شهرداری، بهزیستی و دادگستری در موضوع ساماندهی کودکان کار اقدامات خوبي انجام مي‌دهند اما متاسفانه تامين اعتبارات با تاخير انجام مي‌شود و همین موضوع موسسه را به مرز ورشکستگی کشانده است .
وی ادامه مي‌دهد: اگر حمایت‌های مالی لازم به درستی و به موقع صورت گیرد، خدمات‌رسانی این مرکز تا چندين برابر افزايش خواهد يافت.
ابوذري در رابطه با انواع خدماتی که به کودکان کار از سوی این موسسه ارائه می‌شود، بیان می‌کند: کودکان کار در یزد به دو گروه تقسیم می‌شوند که ساماندهی آنها به صورت روزانه و شبانه روزی انجام می شود .
وي میگوید: کودکانی در گروه روزانه پذیرش می‌شوند، جزو خانواده های بی بضاعتی هستند که فشار مشکلات مالی، آنان را ناچار به دستفروشی و انواع کار می‌کند كه در مورد اين كودكان انواع خدمات اعم از خدمات مشاوره‌اي، سبد كالا و كمك‌هاي موردي صورت مي‌گيرد تا از بازگشت آنها به محيط كار جلوگيري شود.
این مسئول در مورد کودکاني كه در مركز شبانه‌روزی پذيرش مي‌شوند نيز تصریح مي‌كند: این کودکان در اکثر مواقع فاقد خانواده هستند لذا پس از پذیرش در مرکز شبانه‌روزی به مدت 20 روز نگهداری و خدمات لازم را دريافت مي‌كنند ولي در صورت نیاز به ترمیم شخصیتی و بررسی بیشتر وضعیتشان اين مدت زمان تمديد مي‌شود.
رصد و پایش تصویری بافت جهاني يزد
«سید مصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در باره این معضل بافت تاریخی اظهار می کند: اقدامات امنیتی خیلی خوبی در بافت تاریخی شهر یزد در حال اجراست به طوری که تا سال آینده پایش تصویری بافت تاریخی تکمیل خواهد شد و می توان از این طریق مشکلات اینچنینی را بهتر رصد و ساماندهي کرد .
وی از انجام اقداماتي خوب برای ساماندهی کودکان کار در بافت تاریخی یزد با مشارکت و همكاري بهزیستی و شهرداری خبر می‌دهد و می گوید: هر چند برنامه ریزیهای خوبی در این رابطه تدوین شده اما اجرای آنها هماهنگی و همت بیشتر دستگاههای مربوطه را میطلبد .
با تمام اين احوال به نظر مي‌رسد اين مشكل بافت تاريخي شهر و جريان سوء‌استفاده از اين كودكان براي كار و تكدي‌گري همچنان پابرجا خواهد ماند و به اين زودي‌ها اقدام عاجلي را نبايد در اين باره شاهد بود.