به گزارش تابناک ارومیه،در زندگي همة ما مكانهايي وجود دارند كه خود را بدون آنها نميتوانيم تصور كنيم؛ به گونـه اي كه وقتي درباره خود فكر ميكنيم يا از خود حـرف ميزنيم، خودآگاه يا ناخودآگاه خود را در ارتبـاط بـا آنها تصور ميكنيم یا در بيان خـود بـه آنهـا ارجـاع ميدهيم. اين مكانها برايمان اهميت دارند. رابطـهاي معنادار ميان خود و آنها قائل هستيم. به نسـبتي كـه بـا آنها داريم، به توقعـات، خواسـته هـا، خـاطرات و هـر آنچه اين نسبت را تعريف مـيكنـد يـا تغييـرمـي دهـد اهميت ميدهيم. هـر يـك از ايـن مكـان هـا بخشـي از «من» ما را ميسازند، آنچـه روانشناسـان بـدان «هويـت ميگويند.
مکانهای تاریخی نیز همان حکم را دارند.هویت قومی،منطقه ایی،جغرافیایی و فرهنگی ملتی را تعریف میکنند.حال با گذشت زمان نه تنها از اهمیت این مکانها کاسته نمیشود بلکه بر ارزش آنها افزوده میشود.حال مسئولیت سنگینی بر عهده آیندگان و میراث داران جنین بناهایی وجود دارد. مسئولیتی ناشی از حفاظت از مکانهای مهم تاریخی که هرکدام داستانی از گذشته آن ملت را بر در و دیوار خود دارد.
در این میان آذربایجان غربی با بیش از یک هزار و ۴۷۲ اثر تاریخی که قدمت بسیاری از آنها به هزار سال قبل برمی گردد،بعنوان مهد تاریخ و تمدن ایران اسلامی را با خود دارد .اما همین استان از وضعیت نگهداری و مرمت نامناسب آثار تاریخی خود رنج می برد.
از سوی دیگر بناهای تاریخی اکنون میتواند منبع درآمد مناسبی برای کشور باشد.در صورت توجه و برنامه ریزی مناسب ،میتوان از وجود چنین بناها و آثار تاریخی بعنوان پتانسیل بالقوه برای جذب توریست و کسب درآمد بهره جست.
حال در آذربایجان غربی بعلت عدم وجود زیرساخت های لازم گردشگری از جمله نبود سرویس های بهداشتی و کمپینگ های اسکان مسافر در مکان های تاریخی از جمله قره کلیسا نهمین اثر ثبت شده جهانی ایران، مجموعه جهانی تخت سلیمان، قلعه بسطام و تپه تاریخی حسنلو و ... به همراه عدم کمبود اعتبار و ضعف مدیریتی سالهای گذشته در این حوزه برای نگهداری و مرمت آثار تاریخی این آثار با مشکلاتی دست به گریبان است.که نیازمند توجه ویژه مسئولان است.
وضعیت نامساعد جوی در این استان نیز دست به دست غفلت مسئولان داده و امروز بسیاری از آثار تاریخی استان که نماد هویت و تمدن این دیار است در معرض تخریب، آسیب و نابودی کامل قرار گرفته است.
مسجد جامع ارومیه، پل های تاریخی آذربایجان غربی از جمله باراندوز، کاخ موزه باغچه جوق ماکو، مقبره سردار بوکان، خانه کبیری و بازار تاریخی خوی آثار تاریخی و فرهنگی هستند که امروز در آستانه تخریب قرار دارند.
اقامت برخی نهادهای اجرایی در بناهای تاریخی آذربایجان غربی از جمله بهره برداری شهرداری ارومیه از ساختمان ۸۳ ساله بلدیه و هلال احمر تکاب در قلعه اربابی این شهرستان، نیز یکی از مشکلاتی است که باید نسبت به رفع آنها انها اقدام کرد.
در این میان غفلت مسئولان میراث فرهنگی از ثبت حریم آثار تاریخی در وقت معین نیز به این مشکلات دامن می زند. بلای دیگری که غیر از نقض حریم به جان آثار تاریخی استان افتاده است خارج شدن برخی آثار تاریخی از فهرست آثار ثبت شده و تخریب برخی آثار تاریخی آذربایجان غربی است.
۳۴ اثر تاریخی آذربایجان غربی نیازمند حفاظت اضطراری هستند
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در گفتگوی خبری ،با اشاره به اینکه با ادامه بی توجهی ها و عدم تخصیص اعتبارات مرمتی و حفاظتی هم اکنون شاهد در معرض تخریب کامل قرار گرفتن ۳۴ اثر تاریخی استان هستیم، افزود: برای اجرای طرحهای مرمتی و حفاظت اضطراری نیازمند تخصیص اعتبار هستیم.
جلیل جباری با اشاره به موقعیت کوهستانی و وضعیت جوی آذربایجان غربی، اظهار داشت: شرایط زیست محیطی استان روند تخریب بناها و آثار تاریخی استان را تسریع کرده بطوریکه شاهد تخریب بخشی از پل تاریخی قلعه جوق باراندوز در اثر سیلاب بودیم.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با اشاره به اینکه متاسفانه هم اکنون مسجد جامع ارومیه، کاخ موزه باغچه جوق ماکو، مقبره سردار بوکان، خانه کبیری و بازار تاریخی خوی در معرض خطر جدی تخریب هستند، گفت: پلهای تاریخی نیز در معرض تهدید سیلابها بوده که باید مرمت و طرحهای حفاظتی اجرایی شود.
جباری با اعلام اینکه در قلعه عسگر آباد، بخشی از مسجد جامع ارومیه، تخت سلیمان عملیات مرمتی و حفاظتی در حال انجام است، ادامه داد: بازسازی مدرسه ۲۲ بهمن، مدرسه طب در دانشگاه ارومیه و قره کلیسا نیز اجرایی شده است.
وی با اشاره به اینکه ۱۰ میلیارد ریال برای اجرای طرحهای مرمت و حفاظت فوری از ۳۴ بنای تاریخی در معرض تخریب استان اختصاص یافته است عنوان کرد: متاسفانه این میزان اعتبار با توجه به وجود بناهای متعدد تاریخی در استان جوابگوی نیازها نیست.
تصویب تخصیص ۸ میلیارد ریال برای حفاظت اضطراری بناهای تاریخی
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی از تصویب تخصیص ۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال برای حفاظت اضطراری بناهای تاریخی در معرض خطر جدی خبر داد و گفت: این اعتبار به دستور استاندار از محل اعتبارات توزیع نشده تخصیص می یابد.
بهره‌مندي آذربايجان غربي از آثار و ذخاير ارزشمند فرهنگي،تاريخي و باستاني و مناظر دل انگيز طبيعت بكر در جاي جاي اين استان از شمالي ترين نقطه تا جنوبي ترين آن پراكنده شده ولی متاسفانه عدم توجه کافی مسئولان این ظرفیت را از بین می برد.
در آذربايجان غربي بيش از يك هزار و ۲۰۰اثر تاريخي و باستاني، شناسايي شده و حفاظت شده وجود دارد كه قدمت برخي از آنها به هزاره‌ها و سده‌هاي قبل از ميلاد مي‌رسد، از مجموعه آثار تاريخي و باستاني موجود در مناطق مختلف آذربايجان غربي نيز بيش از ۳۵۰اثر در فهرست آثار ملي كشور ثبت شده است.
