ایمان شرفیزاد در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینکه بیشتر مواقع از رسانهها شنیده میشود که آلودگی هوای فلان شهر چند برابر حد مجاز است اما اصلاً گفته نمیشود که غلظت کدام آلاینده با چه واحد اندازهگیری و در چه مدتی بیشتر از حد مجاز است، اظهار کرد: باید مشخص شود حد مجاز و یا به‌طور مثال وضعیت خطرناک چقدر است.
وی افزود: شاخص کیفیت هوا (AQI) بر اساس شاخص استاندارد آلودگی هوا (PSI) بوده و آلوده‌کننده‌های هوا شش دسته شامل منو اکسیدکربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن، ذرات معلق زیر 2.5 میکرومتر و زیر10 میکرومتر هستند.
شرفیزاد با اشاره به شاخص کیفیت هوا (AQI) بیان کرد: در این طبقهبندی بین0-50 پاک(خوب) و رنگ سبز، 51-100 سالم و زردرنگ ، 101-150 ناسالم برای گروههای حساس و رنگ نارنجی،151-200 ناسالم و رنگ قرمز، 201-300 بسیار ناسالم و رنگ بنفش و بیشتر از300 خطرناک و خرمایی رنگ است.
این کارشناس ارشد محیط زیست خاطرنشان کرد: در کشور ما شاخصترین آلودگی ذرات معلق زیر 2.5 میکرون بوده که معمولاً منظور از چند برابر حدمجاز همین ذرات هستند. حدمجاز غلظت این آلاینده در دنیا در حالت پاک(0-50) 12 میکرومتر در مترمکعب هوا بوده اما در ایران 15.4 میکرومتر در مترمکعب هوا است.
وی با بیان اینکه منشأ این ذرات معلق در شهرهای مختلف منابع گوناگونی هستند، تصریح کرد: مثلاً در شهر تهران منشأ اصلی حمل‌ونقل و بهویژه خودروهای سنگین است که متأسفانه این ذرات با اکسیدهای گوگرد، اثر هم بیشی دارند و خطرناکتر هستند.
شرفیزاد خاطرنشان کرد: در لرستان منبع این ذرات ریزگردها بوده که دارای دو منشأ داخلی و خارجی هستند؛ حدود 70 درصد منشأ خارجی و از بیابانهای شمال سوریه، عراق و عربستان هستند که به دلایل متعددی مثل ایجاد پروژه گپ و احداث سدهای متعدد ترکیه بر روی رودهای دجله و فرات و یا سد بزرگ تبقاء سوریه بر روی رود فرات، کاهش آب ورودی به عراق و خشک شدن تالابهای بینالنهرین، اقدامات رژیم سابق عراق در انتقال آب رودهای دجله و فرات، رها شدن پروژه بلندپروازانه عربستان در تبدیل شدن به تولیدکننده بزرگ گندم، همچنین وجود جنگهای داخلی در منطقه و اهمیت ندادن به محیط زیست و... ایجاد میشوند.
این پژوهشگر محیط زیست اضافه کرد: همچنین حدود 30 درصد منشأ داخلی و مربوط به بیابانهای خوزستان(سطحی معادل 350 هزار هکتار) است که به دلایل متعددی ازجمله احداث سد کرخه و خشک شدن بخش وسیعی از تالاب هورالعظیم، خشک شدن سطح زیادی از تالاب شادگان و... ایجاد میشود. البته در مورد نسبت منابع خارجی به داخلی ایجاد ریزگرد بستگی به زمان دارد مثلاً ریزگردهای این روزها بیشتر منشأ داخلی دارد.
وی گفت: متأسفانه این ریزگردها مشکلات بسیار زیادی برای سلامت انسانها و حیات وحش، گیاهان و حتی صنعت منطقه ایجاد کرده است که امیدواریم تدابیری برای این موضوع اندیشیده شود.