تابناک ایلام::ما در استانی زندگی می کنیم که بدلیل همسایگی با کشور عراق ،در همان روزهای آغازین جنگ تحمیلی بخشی از خاک ما به تصرف دشمن درآمد و در طول هشت سال جنگ تحمیلی بخش هایی از مرز استان از میمک گرفته تا صالح آباد ومهران از چنگوله تا دهلران وفکه بصورت مستقیم درگیر جنگ بود.
جنگ هشت ساله نه تنها باعث تخریب بخش اعظمی از زیرساختهای استان شد ،بلکه بسیاری از شهرها و روستاهای واقع شده در نوار مرزی نظیر مهران وصالح آباد ودهلران بصورت صد درصد آسیب دیدند ودر پایان جنگ نیز به مدد حمایت دولت و همراهی مردم ،همه این شهرها و روستاها از نو ساخته شده واکنون باگذشت نزدیک به سی سال در کمتر جایی می توان آثار به جای مانده از جنگ را در شهرها وروستاها مشاهده نمود.
اما دراین بین موضوعی که هنوز آثار زیبانبار خود را بر مردم شهرها وروستاهای قرار گرفته در نوار مرزی تحمیل می کند ،میادین مین به جای مانده از آن زمان است . میادینی که حجم انبوهی از مین های ضد نفر وضد تانک و تله ای را در درون خود جای داده و هرساله نیز شاهد وقوع حوادث تلخ و تاسف بار ناشی از انفجار مین در جای جای نوار مرزی استانمان هستیم.
در حالیکه جنگ تحمیلی پس از مقاومت 8 ساله مردم ایران با خروج کامل نیروهای رژیم بعث عراق از مرزهای کشور در سال 1367 پایان یافت اما وجود میلیون ها مین،گلوله و بمب های عمل نکرده در مناطق مرزی کشورمان سلامت روانی و جسمی مردم مناطقی از 5 استان(خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی)کشور را مورد تهدید قرار داده به طوری که روزانه بطور متوسط 2 نفر با مین برخورد کرده و سالانه بیش از 800 نفر جان خود را از دست میدهند و صد ها نفر نیز مصدوم و معلول می شوند.
ایران بعد از مصر دومین کشور آلوده به مین در دنیا است که وسعت آلودگی مناطق مختلف ایران در گستره ای معادل ¾ میلیون هکتار و با تراکم بالا بالغ بر 16 میلیون مین برآورد شده است. امروزه از انواع وسایل و روشهای مختلف برای پاکسازی میادین مین استفاده می شود که به طور کلی به دو روش پاکسازی دستی (استفاده از نفرات) یا پاکسازی مکانیزه (استفاده از تجهیزات) تقسیم میشود. طبق آمار اعلام شده از سوی سازمان ملل متحد، حدود 20-15 هزار نفر هر سال بر اثر مین های زمینی و مهمات منفجر نشده که در بیش از 90 کشور پراکنده اند، کشته یا معلول می شوند که بیشتر قربانیان آنها کودکان، زنان و سالخوردگان هستند.
آلودگی مین در ایران به سالهای 67-1359( 1988-1980) باز می گردد که در طول 8 سال جنگ این آلودگی در 1400 کیلومتر مرز مشترک با عراق به جمهوری اسلامی ایران تحمیل شد و در جبهه های جنگ به طور متوسط 35 کیلومتر و در مواردی تا 65 کیلومتر در عمق خاک ایران گسترش یافت. « شورای ملی هماهنگی مین زدایی» در سطح کابینه به عنوان مقام مختار ملی با مسئولیت اخذ سیاستها، استراتژی ها، پروتکلها، بسیج منابع، و نظارت کلی بر اجرای کلی عملیات مین زدایی تشکیل شده است و «مرکز مین زدایی ایران» به عنوان بازوی اجرایی شورا، مسئولیت اجرا و تضمین کیفیت و کنترل کیفیت پاکسازی تقریبا 16000 کیلومتر مربع از اراضی آلوده را بر عهده دارد.
پس از پایان جنگ تحمیلی به دستور روسای جمهور وقت به وزرای دفاع مقرر شد ،پاکسازی مناطق مین گذاری شده به سازمان های مین روبی واگذار ودراین راستا با نظارت وزارت دفاع شرکتهای دولتی وخصوصی متعددی در زمینه مین روبی دراستان ایلام فعال شده اند . باوجود مخاطرات بسیار زیاد ناشی از این کار تعداد زیادی از جوانان بیکار استان ،خطرات بالای آن رابه جان خریده و دراین کار مشغول شده اند.
کارگران شاغل در شرکتهای مین روبی با وجود اینکه در ماههای گرم سال ودر دمای بالای 50 درجه و هوای سوزان مناطق گرمسیری استان، با عشق و علاقه به پاکسازی میادین مین اشتغال و از سویی هرآن ممکن است جان شیرین خود را دراین راه پر مشقت ارزانی نمایند ،اما درکمال تاسف از سوی مدیران این شرکتها با بی مهری تمام روبرو هستند.
تعدادی از این کارگران که از فاش شدن نامشان ابا داشتند می گویند که حقوق دریافتی آنان بسیار ناچیز است واز مزایای سختی کار وبا وجود خطرات آن وهمچنین بدی آب وهوا محرومند . امینت شغلی ندارند وبا کمترین اعتراضی به این وضعیت تحمیلی ،با اخراج از کار روبرو خواهند شد.
جالبتر اینکه شرکتهای مین روب پس از وقوع حوادث ناشی از کار ،کارگران حادثه دیده وخانواده هایشان را به حال خود رها می کنند. درچنین شرایطی که مصدوم توانایی کار نداشته وهزینه نگهداری از آنها نیز به خانواده تحمیل می شود ،کجای این کار عادلانه ست ویا با کدامیک از قوانین تامین اجتماعی ساز گاری دارد که این گونه با این سربازان گمنامی که جان خود رابرای صیانت از سلامت هموطنانشان فدا می کنند برخوردار می شود؟!
واقعیت این است از آنجاییکه مسئولیت صدمات ناشی از انفجار ابزار به جای مانده از دوران جنگ متوجه دولت بوده وباید صدمه دیدگان همانند شمار زیادی از مردمی که با این مشکل مواجهه شده اند مشمول حمایت قرار گیرند ؛اما کارگران صدمه دیده ناشی از کار پاکسازی نه تنها مشمول حمایت قرار نگرفته اند بلکه شرکتهای محل کار،آنان را بدلیل عدم کارآیی از کار اخراجی می کند.
انتظار می رود مسئولین مرتبط با این مقوله خصوصا استاندار ،نمایندگان ووزارت دفاع با تغییر نگاه به ا ین قشر که الحق والانصاف در ردیف گمنام ترین ودرعین حال مظلوم ترین قشر جامعه قرار دارند ،زمینه تثبیت حق وحقوق کارگری وحمایت از آنان وهمچنین حقوق حوادث ناشی از کارشان را فراهم آورند.