اگر در روی پاشنه همیشگی می‌چرخید و دنیا با ویروس کرونا دست به گریبان نبود، این روزها مردم استان گلستان به جای ماندن در خانه و پرهیز از دورهمی، باید در تدارک برپایی سفره شب یلدا و پخت "پشت‌زیک" و "مارمرده" و اجرای مراسم "چکه‌بروش" بودند.
به گزارش ایرنا؛ از شب یلدای پارسال تا امروز و در آستانه یلدای جدید اتفاقات زیادی در دنیا افتاد که مهمترین آن شیوع ویروس مرگبار کرونا و تغییر بسیاری از رفتارها و فرهنگ‌ها و تجدید نظر در اجرای بسیاری از آیین ها و آداب و رسوم بوده است.
همان گونه که مردم از برگزاری عید نوروز چشم پوشی کرده و آیین های عزاداری ماه محرم را در غربتی ناگزیر و ناباورانه در خلوت و تنهایی برپا کردند، راهی جز چشم پوشی از شب یلدای خانوادگی ندارند و مجبورند برای گرفتار نشدن در دام کرونا از پهن کردن سفره ای به بلندای تاریخ در "چله‌شو" خودداری کنند.
تهیه نون کوکویی (برنجک )، رشته به رشته ، شغزی (شیره ازگیل وحشی )، پشت‌زیک (مغز گردو همراه با شکر قرمز و کنجد) ، بریانی (گندم ،کنجد و شاهدانه تفت داده شده با نمک ) و مارمرده (مخلوطی از برنج و کنجد که با شکر تفت داده شده ) از جمله دیگر خوراکی های مردم منطقه استرآباد (گرگان قدیم) در شب یلدا بوده است که لذت عمده استفاده از آن به حضور در جمع بزرگ خانواده و اقوام دور و نزدیک محدود می شد.
یکی دیگر از رسوم مردم منطقه استراباد در شب چله اجرای مراسم "چکه بروش" بود که در آن مردم با خواندن نواهای محلی و شادمانه و ترانه های شاد خوشحالی می کردند.
شیوع کرونا لذت برگزاری همه این آداب و رسوم را گرفته اما بنظر نمی رسد مانعی در اجرای محدود آن در جمع کوچک خانواده ایجاد کرده باشد.
بزرگداشت شب یلدا و برپایی دورهمی خانوادگی در روزهای یکه‌تازی کرونا اشتباهی غیرقابل جبران و مرگ آور است که سبب می شود این آیین باستانی، خاطره‌ساز مرگ در چله شو شود.
نام یلدا برگرفته از واژه سریانی به معنای زایش و تولد است که در استرآباد و بخش هایی از ایران به چله شو یا شب چله معروف است.
از زمان اجرای طرح محدودیت کرونا در اول آذر تاکنون روند شیوع و مرگ ناشی از کرونا در کشور رو به کاهش است اما کارشناسان بهداشتی نسبت به برگزاری یلدا و احتمال فراموشی شیوه نامه‌های بهداشتی توسط مردم در این شب اظهار نگرانی می کنند.
سرعت انتشار ویروس کرونا و آسیب پذیری بیشتر سالمندان از این بیماری ضرورت برگزار نکردن آیین شب چله با فراخوانی همه اعضای خانواده را بیشتر کرده است.
بخشی از جامعه بر این اعتقادند که کرونا مجال برگزاری دورهمی یا رویت خنده های عاشقانه مادر و فرزند را به آنها نمی دهد و در این شرایط عاقلانه ترین تصمیم ماندن در خانه است.
محمد رضا ملا عباسی یکی از شهروندان گرگان به ایرنا گفت : اگر یک دورهمی و شادی موقت داشته باشیم که منجر به ابتلای یکی از بستگان از جمله بزرگان فامیل به کرونا شود، این شادی کوتاه مدت به غم و افسردگی همیشگی تبدیل شده و هیچ گاه فراموش نخواهد شد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: بهتر است که این شادی آنی و کوتاه مدت را در شرایط کنونی حذف کنیم و منتظر بمانیم تا با مهار کرونا شب یلدا را سال آینده باشکوهتر برگزار کنیم.
بنظر می رسد امسال برخلاف سال‌های گذشته پدران و بزرگان فامیل به‌دنبال تدارک جشن یلدا نیستند و با راهنمایی فرزندان تلاش می‌کنند با استفاده از ابزار دیجیتال و شبکه های اجتماعی یک خاطره ماندگار از عجیبت ترین شب یلدای عمر خود را خلق کنند.
در همین پیوند استاندار گلستان با ابراز نگرانی جدی از کم‌توجهی برخی افراد به شیوه‌نامه‌های بهداشتی هشدار داد که دورهمی شب یلدا می‌تواند موج چهارم کرونا را در این استان رقم زند.
هادی حق شناس با اشاره به در پیش بودن طولانی‌ترین شب سال و نیز وضعیت نارنجی و شکننده شیوع کرونا در گلستان از مردم استان خواست آیین شب یلدای امسال را به‌صورت تک خانواری برگزار کرده و از تشکیل دورهمی خانوادگی و فامیلی چشم‌پوشی کنند.
وی در گفتگو با ایرنا اظهار داشت: در هفته اخیر و در نتیجه همراهی مردم با طرح محدودیت کرونا، وضعیت شیوع بیماری کووید ۱۹ در گلستان به ثبات نسبی رسیده اما سهل انگاری یا کم توجهی به رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی، این استان را بار دیگر در وضعیت قرمز این بیماری قرار خواهد داد.
حق شناس اضافه کرد: کم شدن تعداد مبتلایان و فوت شدگان ناشی از کرونا در موج سوم به معنی ایمنی قطعی گلستان از ورود موج چهارم این بیماری نیست و پرهیز از حضور در اجتماعاتی مانند دورهمی شب یلدا می تواند وضعیت استان را همچنان باثبات نگه‌دارد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی گلستان هم گفت : با گذشت حدود یک ماه از اجرای طرح محدودیت کرونا بارقه‌هایی از امید در روند نزولی این بیماری در استان مشاهده می شود که ادامه رعایت شیوه نامه ها، از اوج گیری دوباره آن جلوگیری خواهد کرد.
دکتر سراج‌الدین عارف‌نیا افزود: یکی از عوامل شیوع ویروس کرونا که همواره در گلستان از آن نام برده شده، انتقال بیماری از طریق تجمعات و دورهمی‌های خانوادگی است.
وی گفت: ویروس کرونا به شدت مسری است و از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود و افراد با ایمنی ضعیف تر به خصوص سالمندان در معرض خطر بیشتر در ابتلا به ویروس کرونا هستند لذا باید از دورهمی ها پرهیز شود.
شب یلدای امسال شاید متفاوت ترین چله شو برای ساکنان استرآباد و ایران باشد؛ با سفره های خالی خانه پدربزرگ و مادربزرگ، تاکید بر استفاده حداکثری از تلفن همراه و حضور در شبکه های اجتماعی و فراموشی موقت بازی های محلی مانند تب تب خمیر، آتیش آتیش بالاتر و قد کشک...